ඉරාන අභ්‍යවකාශ වැඩසටහන

 
2009 වසරේදී පෘථිවි කක්ශයට චන්ද්‍රිකාවක් යැවිය හැකි රටවල් වලින් එකක් බවට පත්වුනු ඉරානය අභ්‍යවකාශ තාක්ශණයේ වේගයෙන් ඉදිරියට යන රටවල් වලින් එකකි. මේ වනවිට චන්ද්‍රිකා කිහිපයක් සාර්ථකව ගුවන්ගත කොට ඇති ඉරානය තම රටෙහිම නිශ්පාදනය කොට උඩුගුවනට චන්ද්‍රිකාව යැවූ රටවල් 9න් එකක් බවට පත්වී ඇති අතර අභ්‍යවකාශයට ජීවී සතුන් යවා යලිත් ආපසු ඔවුන්ව ගෙන්වාගත හැකි රටවල් 6න් එකක් බවටද පත්වී අවසානය.

ඉරානයේ නවතම අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය

ඇල්බෝර්ස් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය (Alborz Space Center) ලෙස නම්කොට ඇති මෙය 2012 වසරේදී විවෘතකරන ලදී. ඉරානය විසින් ගුවන්ගත කරන ලද චන්ද්‍රිකාවල පාලන මධ්‍යස්ථානය වන මෙය මේ මස 2වැනිදා දෙස් විදෙස් මාධ්‍යවේදීන් හට විවෘත විය. විශාල චන්ද්‍රිකා ඇන්ටෙනා, පාලන මධ්‍යස්ථාන, පර්යේශණාගාර හා චන්ද්‍රිකා පාලන මධ්‍යස්ථානයකින් සමන්විත මෙය, අමෙරිකාව ඇතුලු බටහිර රටවල සම්භාධක හමුවේ වුවද ඉරානය ලබා ඇති විශිෂ්ඨ තාක්ශණික ජයග්‍රහණයක් ලෙස විචාරකයින් පවසයි.

අමෙරිකාවේ කෙනඩි අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය හා රුසියාවේ බයිකොනූර් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය අනුරූ කරගනිමින් නිර්මාණය කෙරෙන ඇල්බෝර්ස් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ චන්ද්‍රිකා ඡායාරූප පරීක්ශාකල, ආරක්ශක විශ්ලේෂණ පිලිබඳ ඉහල කීර්තියක් ඇති ජේන්ස් ඩිෆෙන්ස් සමාගම, මෙම මධ්‍යස්ථානය ඉතා ඉහල අභ්‍යවකාශ ගුවන්ගත කිරීම් පහසුකම් වලින් නිමැවෙන බව වාර්තාකර සිටියි.

මෙම නවතම මධ්‍යස්ථානයට අමතරව ඉරානය සතුව තවත් අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථාන දෙකක් සෙම්නන් හා මදාස්ට් යන නගරවල පිහිටුවා තිබේ.

ඉරානයේ අභ්‍යවකාශ රොකට්ටු

සෆීර් (දූතයා)



අභ්‍යවකාශගත කිරීමකට ස්ථානගත කොට ඇති සෆීර් රොකට්ටුව
සෆීර් රොකට්ටුව ඉරානයේ ප්‍රථම අභ්‍යවකාශ රොකට්ටුවයි. දැනට සාර්ථක ගුවන්ගමන් 4ක් සිදුකොට ඇති සෆීර් රොකට්ටුව මගින් ඉරානයේ ප්‍රථම චන්ද්‍රිකාව ගුවන්ගත කලේය. මීටර් 22ක් උස සෆීර් රොකට්ටුව ටොන් 26ක් බරින් යුතු අතර කුඩා චන්ද්‍රිකාවක් පහල පෘථිවි කක්ශයට (low earth orbit) ඇතුලු කිරීමට තරම් බල සම්පන්නය.

සිමොර්ග්



සෆීර් රොකට්ටුවට වඩා බලසම්පන්න සිමොර්ග් රොකට්ටුවද වඩා බරින් වැඩි චන්ද්‍රිකාවක් පහල පෘථිවි කක්ශයට යැවිය හැකි අතර බූස්ටර් රොකට්ටු එකතු කිරීමෙන් බලය වැඩි කොට කිලෝමීටර් 1000ක් ඉහල පෘථිවි කක්ශයකට චන්ද්‍රිකාවක් ඇතුලු කිරීමේ හැකියාව සිමෝර්ග් රොකට්ටුවට ඇති බව ඉරාන රොකට් විද්‍යාඥයින් පවසයි.

මීටර් 25ක් දිග, ටොන් 77ක් බර සිමෝර්ග් රොකට්ටුව කිලෝග්‍රෑම් 60ක් බර චන්ද්‍රිකාවක් ගුවන්ගත කිරීමේ හැකියාව ඇති රොකට්ටුවකි.

ඉරානය සාර්ථකව කක්ශගත කරන ලද චන්ද්‍රිකා

සීනා 1 - රුසියානු රොකට්ටුවක් මගින් කක්ශගත කරන ලද මෙය ඉරානයේ ප්‍රථම කෘත්‍රිම චන්ද්‍රිකාවයි. පර්යේශණ හා සන්නිවේදන චන්ද්‍රිකාවක් වන මෙය කිලෝමීටර් 500ක් ඉහල, ධ්‍රැව කක්ශයක (polar orbit) ගමන් කරයි.

ඔමිඩ් - සම්පූර්ණයෙන්ම ඉරානයේ නිපදවන ලද ප්‍රථම චන්ද්‍රිකාව. මෙය පර්යේශණ හා සන්නිවේදන චන්ද්‍රිකාවකි. කිලෝග්‍රෑම් 27ක් බරැති, ඝණකයක හැඩැති මෙය ඉරානයේ සෆීර් රොකට්ටුවකින් ගුවන් ගත කරන ලදී. 

ප්‍රදර්ශණයට තබා ඇති ඔමිඩ් චන්ද්‍රිකාවේ අනුරුවක්
රසාඩ් 1 - කිලෝග්‍රෑම් 15ක් බරැති මෙය, ඡායාරූප ගෙන පෘථිවියට එවිය හැකි ඉරානයේ ප්‍රථම චන්ද්‍රිකාවයි. වැඩිදියුණු කරන ලද සෆීර් B රොකට්ටුවකින් ගුවන්ගත කරන ලද මෙය පික්සලයකට මීටර් 150ක විබේධනයකින් යුතු ඡායාරූප එවන ලදී. අවාසනාවකට මෙන් කකශගත කිරීමෙන් සති තුනකට පසු මෙම චන්ද්‍රිකාව ඇතුලු කරන ලද කක්ශයෙන් යම් හේතුවක් නිසා ඉවත්වීමෙන් ප්‍රයෝජනයට ගත නොහැකි තත්වයට පත්විය.

නවිඩ් - මෙම චන්ද්‍රිකාව ඉරානයේ පලමුවන පෘථිවි අධ්‍යයන චන්ද්‍රිකාවයි (earth observation satelite). කාළගුණ හා දේශගුණික දත්ත එකතු කිරීමටත්, පෘථිවියේ අධිවිබේධන ඡායාරූප ගෙන එවීමටත් නිර්මාණය කල මෙය කෙටි කාලයක් කක්ශයේ රැඳී සිටිමින් අලුත් තාක්ශණයන් අත්හදා බැලීම සඳහා නිමවන ලද experimental වර්ගයේ චන්ද්‍රිකාවකි.. ඉරානයේ විද්‍යා හා තාක්ශණ විශ්වවිද්‍යාලයේ සිසුන් නිර්මාණය කරන ලද මෙම චන්ද්‍රිකාව මාස දෙකක කාලයක් දත්ත රැස් කිරීමේ නියතව සිටියේය.

අනාගත සැළසුම්

නුදුරු අනාගතයේදී අභ්‍යවකාශයට මිනිසෙකු යැවීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් තාක්ශණය වේගයෙන් දියුණුකරගනිමින් ඉන්නා ඉරානය අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයක් තනා කක්ශගත කිරීමේ සැළසුම්ද සකස් කරමින් පවතී.




 - // -








Comments

  1. ඉරාන් කාරයොත් ලේසි නෑ..

    ReplyDelete

Post a Comment