[1] NASA Sky Crane landing system (Successfully landed the nuclear powered, 1 ton robotic lab Curiosity on Mars)
කිව්රියෝසිටි රෝවරය අඟහරු මතට සීරුවෙන් ගොඩ බස්වනු ලැබූ ස්කයි-ක්‍රේන් නිර්මාණය ගැන බොහෝ දෙනෙකු දන්නවා. මේ නිර්මාණයේ ඇති අපූර්වත්වය නම් එය පොලොවට සැතපුම් මිලියන ගණනාවක් ඈතින් ඇති වෙනත් ග්‍රහයෙකු මත, කිසිදු මිනිස් සහයකින් තොරව ස්වයංක්‍රීයව සිදුවුනු බැවිනි. මෙවැනි නිර්මාණයක් සිදුකිරීම සඳහා කොතරම් ගණන් බැලීම්, සැළසුම් කිරීම් හා පරීක්ශණ/පර්යේශණ සිදුකරන්න්නට ඇත්ද? ස්කයි-ක්‍රේන් තාක්ශණයේ සැබෑ අපූර්වත්වය නම් එය මිනිස් තාක්ශණය කෙතරම් දියුණුවී ඇතිදැයි පෙන්වන හොඳ මිනුම් දණ්ඩක් බැවිනි..
[2] LOCKHEED MARTIN/KAMAN K-MAX Robotic Transport Helicopter (Active duty in Afghanistan since December 2011)
Maximum speed: 100 knots (185.2 km/h)
Cruise speed: 80 knots (148.2 km/h)
Range: 267 nm (494.5 km)
2008 වසරේදී ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ මෙහෙයුම් ආරම්භ කල අමෙරිකානු හමුදාවන්ගේ වැඩිම ජීවිත හානි සිදුවී ඇත්තේ අල්ඛයිඩා/තලේබාන් සටන්කාමීන් හා මුහුණට මුහුණලා සිදුකෙරුනු සටන්වලින් නොව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ ඈත යුධ කඳවුරු වෙත භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන ට්‍රක් රථ වෙත ආරක්ශාව සපයමින් ගමන් කරද්දී එල්ලවුනු හදිසි ප්‍රහාර හා බිම් බෝම්බ මගිනි. ඒ අනුව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ හමුදා සැපයුම් ආරක්ශාකිරීම මාරාන්තික රාජකාරියක් බවට පත්වී තිබුණි.
2011 දෙසැම්බර් මෙම රාජකාරියට නවතම රොබෝ සෙබලෙකු අනුයුක්ත කරන ලදී. ඒ ලොක්හීඩ් මාටින් සමාගම නිර්මාණය කරන ලද කේ-මැක්ස් නම් නියමු රහිත රොබෝ ප්‍රවාහණ හෙලිකොප්ටරයයි.
මෙම නියමු රහිත හෙලිකොප්ටරයට මෙට්‍රික් ටොන් 2.7ක බරක් කිසිදු මිනිස් මැදිහත්වීමකින් තොරව සැතපුම් 250ක් (කිලෝමිටර් 400ක්) දුරකට නොනවත්වා ගෙනයා හැකිය. යානයේ පරිගණකයට කවා ඇති දත්ත, ජී.පී.එස් චන්ද්‍රිකා දත්ත හා යානයේ සංවේදක වලින් ලැබෙන තොරතුරු අනුව දිවා-රෑ ඕනෑම වේලාවක නොකඩවා මෙම ප්‍රවාහන කටයුතු සිදුකල හැකිය. 2011 දෙසැම්බරයේ සිට කේ-මැක්ස් හෙලිකොප්ටර් 2ක් මගින් මෙට්‍රික් ටොන් 900ක භාණ්ඩ ප්‍රමාණයක් ඇෆ්ඝනිස්ථානය පුරා ඇති අමෙරිකානු හමුදා කඳවුරුවලට ප්‍රවාහණය කොට එහි විශ්වාසවන්තභාවය තහවුරු කරගෙන ඇතැයි පැවසේ. ඒ අනුව ලොක්හීඩ් මාටින් කේ-මැක්ස් රොබෝ හෙලිකොප්ටරය 2012 වරසරේ විශිෂ්ඨ ගගනවිද්‍යා නිර්මාණයක් ලෙස සටහන් වන ඇත.
[3] RED BULL STRATOS PRESSURE SUIT (Allowed Filix Baumgartner to jump from 40 kilometers above the earth and brought him down safely)
කිලෝමීටර් 40ක් ඉහල අහසේ, එනම් අභ්‍යවකාශ අද්දර සිට බිමට පනින්නට සිදුවුව හොත්?
කිලෝමිටර් 40ක් ඉහල අහස යනු උශ්ණත්වය සෙන්ටිග්‍රේඩ් -55ක දැඩි ශීතලක් සහිත, හුස්ම ගැනීමට ප්‍රමාණවත් ඔක්සිජන් නොමැති, මිනිස් සිරුරේ සියලු රුධිර නාල පුපුරා ක්ශණික මරණයක් ලඟාදෙන අඩු වායු පීඩනයකින් යුතු මිනිස් සිරුරට මාරාන්තික අණතුරු උදාකල හැකි ප්‍රදේශයකි.
2012 ඔක්තෝම්බර් 14වැනිදා හීලියම් බැලූනයක නැගී කිලෝමීටර් 40ක් ඉහල නැගි ෆීල්ක්ස් බෞම්ගාර්ට්නර් නම් නිර්භීත මිනිසා බැලූනයේ එල්ලා තිබුණු ගොන්ඩෝලාවෙන් එලියට පැන්නේ මෙතරම් උසක සිට බිමට පනින ලද පලමුවැන්නා ලෙස ඉතිහාසගතවීම සඳහාය. ජීවිතයත් මරණයත් අතර සටනක් වූ මේ මහා පිම්ම ආරක්ශිතව සිදුකිරීම සඳහා බෞම්ගාර්ට්නර්හට අභ්‍යවකාශගාමීන් පලඳින ආකාරයේ ආරක්ශිත ඇඳුම් කට්ටලයක් නිර්මාණය කෙරිනි.
[3] Boeing Phantom Eye: Hydrogen-powered spy drone (Proved that liquid hydrogen can be a safe and practical energy source to power aircraft)
ඉතා ඉහල අහසේ, බොහෝ කාළයක් රැඳී සිටිමින් (high altitude, long endurance) ඔත්තු බැලිය හැකි යානයක් ලෙස නිර්මාණය වුනු බෝයිං ෆැන්ටම් අයි යානයේ සුවිශේෂත්වය වන්නේ එය හයිඩ්‍රජන් බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන්නට නිර්මාණය කොට ඇති බැවිනි. ප්‍රායෝගිකව භාවිතය අපහසු වන ද්‍රව හයිඩ්‍රජන් ඉන්ධනයක් ලෙස භාවිතා කිරීමේ වාසිය එය මගින් ලීටරයකට ලබාදෙන ශක්තිය පෙට්‍රෝල් වැනි ෆොසිල ඉන්ධන ලීටරයක් මගින් ලබාදෙන ශක්තියට වඩා විශාල වශයෙන් වැඩි බැවිනි.
මෙම යානය වැදගත් නිර්මාණයක් ලෙස සළකන්නේ එහි ගගනවිද්‍යා හැකියාවන් නිසා නොව එය, ගුවන්යානා සඳහා හයිඩ්‍රජන් ප්‍රායෝගික ඉන්ධන ප්‍රභවයක් ලෙස තහවුරු කිරීමට එය සිදුකරන කාර්යභාරය නිසාය. කිලෝග්‍රෑම් 850ක හයිඩ්‍රජන් ඉන්ධන ටැංකියක් මගින් ෆැන්ටම් අයි යානයට දින හතරක් ඉහල අහසේ රැඳී සිටියහැකි තරමේ බල ප්‍රමාණයක් ලබාදෙයි.
මෙම යානයේ ඇති තවත් වැදගත් අංගයක් නම් යානය බලගන්වන එන්ජින්, එම යානය සඳහා විශේෂයෙන් නිර්මාණය කරන ලද එන්ජිමක් නොව, ෆෝඩ් ෆියුෂන් මෝටර් රථය සඳහා නිපදවන ලද පැට්‍රෝල් එන්ජිමකි (2.3 liter Ford Fusion patrol engine). එය හයිඩ්‍රජන් දහනය සඳහා අනුවර්තනය කොට මෙම යානයට යොදා ඇත.කිලෝමීටර් 20ක් ඉහල, ඔක්සිජන් අවම වූ අහසේ හොඳ කාර්යක්ශමතාවයකින් ක්‍රියාත්මක වීමට මෙම අනුවර්තනය කරනලද එන්ජින් සමත්වී ඇති බව බෝයිං සමාගම පවසයි.
[4] NASA PHONESAT (The cheapest satellite ever to be launched into space)
HTC Nexus One ස්මාර්ට්-ෆෝනයක් පාදක කරගෙන නිර්මාණය කරන ලද නාසා ආයතනයේ මයික්‍රෝ චන්ද්‍රිකාවක් වුනු ෆෝන්-සැට් ක්ශුද්‍ර චන්ද්‍රිකාව ලොව අඩුම මුදලකට නිර්මාණය කරන ලද ප්‍රායෝගිකව භාවිතා කල හැකි චන්ද්‍රිකාව ලෙස පැවසේ.
ෆෝන් සැට් චන්ද්‍රිකාව පිලිබඳ අප තැබූ සටහන මෙතනින් කියවන්න.
[5] NASA/General Motors Robonaut 2 (On active duty aboard International Space Station since August 2011)
Anthropomorphic robot හෙවත් මිනිස් සිරුරේ හැඩය හා ඒහා සමාන ක්‍රියාකාරකම් වල යෙදිය හැකි රොබෝනෝට් 2 නම් රොබෝ යන්ත්‍රය 2011 දී ඩිස්කවරි අභ්‍යවකාශ ශටල් යානය මගින් අන්තර්ජාතික අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය වෙත රැගෙන යන ලදී. ප්‍රථිස්ඨාපන කටයුතු (installation) අවසන්වීමෙන් පසු 2011 අගෝස්තු මසදී ක්‍රියාත්මක කිරීම ඇරඹුණු රොබෝනෝට් 2 මේවන විටත් සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක වෙයි.
මිනිස් දෑතට බොහෝ සමාන දෑතකින් යුතු රොබෝනෝට් හට පැවරී ඇති රාජකාරි වන්නේ අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ නඩත්තු කටයුතු හා පිරිසිදු කිරීමේ කටයුතු වලට උපකාරී වීමයි.
කිව්රියෝසිටි රෝවරය අඟහරු මතට සීරුවෙන් ගොඩ බස්වනු ලැබූ ස්කයි-ක්‍රේන් නිර්මාණය ගැන බොහෝ දෙනෙකු දන්නවා. මේ නිර්මාණයේ ඇති අපූර්වත්වය නම් එය පොලොවට සැතපුම් මිලියන ගණනාවක් ඈතින් ඇති වෙනත් ග්‍රහයෙකු මත, කිසිදු මිනිස් සහයකින් තොරව ස්වයංක්‍රීයව සිදුවුනු බැවිනි. මෙවැනි නිර්මාණයක් සිදුකිරීම සඳහා කොතරම් ගණන් බැලීම්, සැළසුම් කිරීම් හා පරීක්ශණ/පර්යේශණ සිදුකරන්න්නට ඇත්ද? ස්කයි-ක්‍රේන් තාක්ශණයේ සැබෑ අපූර්වත්වය නම් එය මිනිස් තාක්ශණය කෙතරම් දියුණුවී ඇතිදැයි පෙන්වන හොඳ මිනුම් දණ්ඩක් බැවිනි..
[2] LOCKHEED MARTIN/KAMAN K-MAX Robotic Transport Helicopter (Active duty in Afghanistan since December 2011)
Maximum speed: 100 knots (185.2 km/h)
Cruise speed: 80 knots (148.2 km/h)
Range: 267 nm (494.5 km)
2008 වසරේදී ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ මෙහෙයුම් ආරම්භ කල අමෙරිකානු හමුදාවන්ගේ වැඩිම ජීවිත හානි සිදුවී ඇත්තේ අල්ඛයිඩා/තලේබාන් සටන්කාමීන් හා මුහුණට මුහුණලා සිදුකෙරුනු සටන්වලින් නොව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ ඈත යුධ කඳවුරු වෙත භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන ට්‍රක් රථ වෙත ආරක්ශාව සපයමින් ගමන් කරද්දී එල්ලවුනු හදිසි ප්‍රහාර හා බිම් බෝම්බ මගිනි. ඒ අනුව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේ හමුදා සැපයුම් ආරක්ශාකිරීම මාරාන්තික රාජකාරියක් බවට පත්වී තිබුණි.
2011 දෙසැම්බර් මෙම රාජකාරියට නවතම රොබෝ සෙබලෙකු අනුයුක්ත කරන ලදී. ඒ ලොක්හීඩ් මාටින් සමාගම නිර්මාණය කරන ලද කේ-මැක්ස් නම් නියමු රහිත රොබෝ ප්‍රවාහණ හෙලිකොප්ටරයයි.
මෙම නියමු රහිත හෙලිකොප්ටරයට මෙට්‍රික් ටොන් 2.7ක බරක් කිසිදු මිනිස් මැදිහත්වීමකින් තොරව සැතපුම් 250ක් (කිලෝමිටර් 400ක්) දුරකට නොනවත්වා ගෙනයා හැකිය. යානයේ පරිගණකයට කවා ඇති දත්ත, ජී.පී.එස් චන්ද්‍රිකා දත්ත හා යානයේ සංවේදක වලින් ලැබෙන තොරතුරු අනුව දිවා-රෑ ඕනෑම වේලාවක නොකඩවා මෙම ප්‍රවාහන කටයුතු සිදුකල හැකිය. 2011 දෙසැම්බරයේ සිට කේ-මැක්ස් හෙලිකොප්ටර් 2ක් මගින් මෙට්‍රික් ටොන් 900ක භාණ්ඩ ප්‍රමාණයක් ඇෆ්ඝනිස්ථානය පුරා ඇති අමෙරිකානු හමුදා කඳවුරුවලට ප්‍රවාහණය කොට එහි විශ්වාසවන්තභාවය තහවුරු කරගෙන ඇතැයි පැවසේ. ඒ අනුව ලොක්හීඩ් මාටින් කේ-මැක්ස් රොබෝ හෙලිකොප්ටරය 2012 වරසරේ විශිෂ්ඨ ගගනවිද්‍යා නිර්මාණයක් ලෙස සටහන් වන ඇත.
[3] RED BULL STRATOS PRESSURE SUIT (Allowed Filix Baumgartner to jump from 40 kilometers above the earth and brought him down safely)
කිලෝමීටර් 40ක් ඉහල අහසේ, එනම් අභ්‍යවකාශ අද්දර සිට බිමට පනින්නට සිදුවුව හොත්?
කිලෝමිටර් 40ක් ඉහල අහස යනු උශ්ණත්වය සෙන්ටිග්‍රේඩ් -55ක දැඩි ශීතලක් සහිත, හුස්ම ගැනීමට ප්‍රමාණවත් ඔක්සිජන් නොමැති, මිනිස් සිරුරේ සියලු රුධිර නාල පුපුරා ක්ශණික මරණයක් ලඟාදෙන අඩු වායු පීඩනයකින් යුතු මිනිස් සිරුරට මාරාන්තික අණතුරු උදාකල හැකි ප්‍රදේශයකි.
2012 ඔක්තෝම්බර් 14වැනිදා හීලියම් බැලූනයක නැගී කිලෝමීටර් 40ක් ඉහල නැගි ෆීල්ක්ස් බෞම්ගාර්ට්නර් නම් නිර්භීත මිනිසා බැලූනයේ එල්ලා තිබුණු ගොන්ඩෝලාවෙන් එලියට පැන්නේ මෙතරම් උසක සිට බිමට පනින ලද පලමුවැන්නා ලෙස ඉතිහාසගතවීම සඳහාය. ජීවිතයත් මරණයත් අතර සටනක් වූ මේ මහා පිම්ම ආරක්ශිතව සිදුකිරීම සඳහා බෞම්ගාර්ට්නර්හට අභ්‍යවකාශගාමීන් පලඳින ආකාරයේ ආරක්ශිත ඇඳුම් කට්ටලයක් නිර්මාණය කෙරිනි.
රෙඩ් බුල් සමාගමේ මූල්‍ය දායකත්වයෙන් සිදුකරන ලද මෙම ඇඳුම නිර්මාණය කරන ලද්දේ එක්සත් ජනපද ගුවන්හමුදාවේ ගුවන් නියමුවන් හා නාසා ගගනගාමීන්හට ආරක්ශිත ඇඳුම් නිර්මාණය කරන ඩේවිඩ් ක්ලාර්ක් සමාගම විසිනි.
බැලූනයෙන් එලියට පැන විනාඩි කිහිපයකදි බෞම්ගාර්ට්නර් ශබ්දයේ වේගය මෙන් 1.24ක වේගයකින් ගොඩ්බිම දෙසට ඇදී එන්නට වූ අතර මෙවැනි අධික වේගයෙනුත්, සෙන්ටිග්‍රේඩ් -55ක අධික ශීතලෙනුත්, අඩු පීඩනයෙනුත් ආරක්ශා කරන ලද්දේ "රෙඩ්බුල් ස්ට්‍රැටෝ ප්‍රෙශර් සූට්" නම් වූ මෙම ආරක්ශිත ඇඳුමෙනි. එය 2012 වසරේ අපූර්වතම ගගනවිද්‍යා නිර්මාණවලින් එකක් ලෙස සම්මානයට පාත්‍රවන්නේ එබැවිනි.
ඉතා ඉහල අහසේ, බොහෝ කාළයක් රැඳී සිටිමින් (high altitude, long endurance) ඔත්තු බැලිය හැකි යානයක් ලෙස නිර්මාණය වුනු බෝයිං ෆැන්ටම් අයි යානයේ සුවිශේෂත්වය වන්නේ එය හයිඩ්‍රජන් බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන්නට නිර්මාණය කොට ඇති බැවිනි. ප්‍රායෝගිකව භාවිතය අපහසු වන ද්‍රව හයිඩ්‍රජන් ඉන්ධනයක් ලෙස භාවිතා කිරීමේ වාසිය එය මගින් ලීටරයකට ලබාදෙන ශක්තිය පෙට්‍රෝල් වැනි ෆොසිල ඉන්ධන ලීටරයක් මගින් ලබාදෙන ශක්තියට වඩා විශාල වශයෙන් වැඩි බැවිනි.
මෙම යානය වැදගත් නිර්මාණයක් ලෙස සළකන්නේ එහි ගගනවිද්‍යා හැකියාවන් නිසා නොව එය, ගුවන්යානා සඳහා හයිඩ්‍රජන් ප්‍රායෝගික ඉන්ධන ප්‍රභවයක් ලෙස තහවුරු කිරීමට එය සිදුකරන කාර්යභාරය නිසාය. කිලෝග්‍රෑම් 850ක හයිඩ්‍රජන් ඉන්ධන ටැංකියක් මගින් ෆැන්ටම් අයි යානයට දින හතරක් ඉහල අහසේ රැඳී සිටියහැකි තරමේ බල ප්‍රමාණයක් ලබාදෙයි.
මෙම යානයේ ඇති තවත් වැදගත් අංගයක් නම් යානය බලගන්වන එන්ජින්, එම යානය සඳහා විශේෂයෙන් නිර්මාණය කරන ලද එන්ජිමක් නොව, ෆෝඩ් ෆියුෂන් මෝටර් රථය සඳහා නිපදවන ලද පැට්‍රෝල් එන්ජිමකි (2.3 liter Ford Fusion patrol engine). එය හයිඩ්‍රජන් දහනය සඳහා අනුවර්තනය කොට මෙම යානයට යොදා ඇත.කිලෝමීටර් 20ක් ඉහල, ඔක්සිජන් අවම වූ අහසේ හොඳ කාර්යක්ශමතාවයකින් ක්‍රියාත්මක වීමට මෙම අනුවර්තනය කරනලද එන්ජින් සමත්වී ඇති බව බෝයිං සමාගම පවසයි.
[4] NASA PHONESAT (The cheapest satellite ever to be launched into space)
HTC Nexus One ස්මාර්ට්-ෆෝනයක් පාදක කරගෙන නිර්මාණය කරන ලද නාසා ආයතනයේ මයික්‍රෝ චන්ද්‍රිකාවක් වුනු ෆෝන්-සැට් ක්ශුද්‍ර චන්ද්‍රිකාව ලොව අඩුම මුදලකට නිර්මාණය කරන ලද ප්‍රායෝගිකව භාවිතා කල හැකි චන්ද්‍රිකාව ලෙස පැවසේ.
ෆෝන් සැට් චන්ද්‍රිකාව පිලිබඳ අප තැබූ සටහන මෙතනින් කියවන්න.
[5] NASA/General Motors Robonaut 2 (On active duty aboard International Space Station since August 2011)
Anthropomorphic robot හෙවත් මිනිස් සිරුරේ හැඩය හා ඒහා සමාන ක්‍රියාකාරකම් වල යෙදිය හැකි රොබෝනෝට් 2 නම් රොබෝ යන්ත්‍රය 2011 දී ඩිස්කවරි අභ්‍යවකාශ ශටල් යානය මගින් අන්තර්ජාතික අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානය වෙත රැගෙන යන ලදී. ප්‍රථිස්ඨාපන කටයුතු (installation) අවසන්වීමෙන් පසු 2011 අගෝස්තු මසදී ක්‍රියාත්මක කිරීම ඇරඹුණු රොබෝනෝට් 2 මේවන විටත් සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක වෙයි.
මිනිස් දෑතට බොහෝ සමාන දෑතකින් යුතු රොබෝනෝට් හට පැවරී ඇති රාජකාරි වන්නේ අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයේ නඩත්තු කටයුතු හා පිරිසිදු කිරීමේ කටයුතු වලට උපකාරී වීමයි.
Comments
Post a Comment